Al’ummar unguwar Sharada da ke cikin ƙaramar hukumar Birni a jihar Kano, sun kawo dokoki 29 domin tsaftace halayyar mutane da tabbatar da tsaron lafiya da dukiyoyinsu.
Daga cikin dokokin akwai dokar hana zance ko hirar dare tsakanin saurayi da budurwa da ma hana zance a cikin mota, sannan ka da masoya su wuce ƙarfe 10 dare suna zance.
Wannan matakin na mahukunta ya fito ne sakamakon damuwar da ake fuskanta kan taɓarɓarewar tarbiyya da ƙaruwar matsalolin tsaro, da kuma rashin bin ƙa’idojin al’ada a tsakanin matasa masu neman aure.
Dokar hana zancen dare
Dagacin yankin, Alhaji Iliyasu Sharada, ya bayyana cewa an samar da dokokin ne bayan tattaunawa da shugabannin unguwanni da dattawa da sauran manyan yankin.
“Mun yanke wannan shawara ne bayan mun ga irin abubuwan da ke faruwa a Kano, musamman kan harkar tsaro da zaman lafiya,” in ji shi.
Dokar farko ta haramta yin zance tsakanin saurayi da budurwa bayan ƙarfe 10 na dare, tare da hana yin hira da zawarawa a cikin mota mai duhu.
“Ba za a yi zance da budurwa bayan ƙarfe goma na dare ba, kuma babu magana da zawarawa a mota mai duhun gilashi ko rashin haske. Dole a bi tsari na addini da al’adu,” ya nanata.
Doka kan masu DJ
Baya ga batun zance, dokokin sun taɓo harkokin nishaɗi inda aka ƙayyade cewa masu wasan DJ ba za su wuce ƙarfe 10 na dare ba.
“Idan sun fara daga ƙarfe 6 na yamma, za su tashi da ƙarfe 9 na dare; idan kuma sun fara ƙarfe 2 na rana, dole su gama ƙarfe 6. Haka kuma, a lokacin da ake kira sallah, dole su dakatar da kiɗa don jama’a su tafi masallaci,” in ji Dagacin.
Alhaji Iliyasu ya ƙara da cewa an samar da dokokin da suka shafi harkokin kasuwanci da na tsaro a unguwa.
“Mun haramta wa dillalai da lauyoyi su kawo ɗan haya ko su kulla ciniki ba tare da sanar da mai unguwa ko dagaci ba. Idan ma an samo sabon ɗan haya, sai an sanar da maƙwafta,” in ji shi.
Haka kuma, dokokin sun shafi harkar kilisar dawakai. “Ba a yarda a yi kilisa ba sai da izinin masarauta ko sanar da dagaci ko mai unguwa,” ya bayyana.
‘Mun yi maraba da dokokin’
Wasu daga cikin mazauna yankin na Sharaɗa sun bayyana goyon bayansu ga matakan.
“Duk wanda ya san an kafa doka, zai ji tsoron karya ta. An rarraba takardun da ke ɗauke da dokokin zuwa unguwanni don kowa ya karanta,” in ji wani matashi.
Wata mata daga yankin ta yi tsokaci cewa dokokin sun yi matuƙar da cewa. “Mun dade muna buƙatar irin wannan mataki saboda tarbiyyar yara tana ta gurɓacewa.”
Hukuncin karya dokoki
Dagacin ya tabbatar wa da BBC cewa duk wanda aka kama yana karya dokokin za a miƙa shi ga jami’an tsaro domin ɗaukar matakin da ya dace.
Rahotanni sun nuna cewa ba wannan yankin kaɗai ba ne ke ɗaukar irin wannan mataki. A wasu yankuna na Najeriya, al’umma na haɗa kai wajen kafa dokokin kayyuka ko unguwanni domin takaita mu’amalar da ka iya haifar da gurɓacewar tarbiyya da kuma kawo cikas ga tsaro, musamman tsakanin matasa maza da mata da ke mu’amala da sunan neman aure.
Jerin wasu daga cikin dokoki 29
Wasu daga cikin dokokin sun ƙunshi:
- Hana zance da ƴanmata ko zawarawa a cikin mota mai duhu
- Hana zance da budurwa bayan ƙarfe 10.
- Haramta wa masu kiɗan DJ wuce ƙarfe 10 na dare.
- Hana kilisar dawakai ba tare da izini daga masarauta ko dagaci ba.
- Haramata wa dillalai da lauyoyi ƙulla ciniki ba tare da tuntuɓar mai unguwa ba ko dagacin yankin ba.
- Hana maƙera ƙara abubuwan da za su cuci al’umma.
- Bin haƙƙi da biyan haƙƙin mata da yara da ake ci wa zarafi.
- Haramta wa duk wani ɗan gwangwan siyan kaya wajen yara.
- Haramta wa gidajen wanka da gidajen burodi da sauran wuraren sana’a ba da mafaka ga masu aikata laifi.
- Hana baje kaya ko kasa kaya a kan hanya.
- Hana tona ramin sokawe a kan hanya.
- Hana barin sharar da ake cirowa daga yasar masai har sai ta bushe.
- Haramta wa maza yin fitsari a fili ko bainar jama’a.
- Wajabta wa masu manya da ƙananan masana’antu ƙara ƙaimi wajen sama wa matasa aiki.
- Haramta wa masu shayi da taliyar indomi na siyarwa tashi bayan ƙarfe 12 na dare saboda matsalar tsaro.